Chứng khoán là một lĩnh vực giúp bạn làm giàu rất nhanh chóng nếu bạn hiểu biết rõ về nó. Nhưng nó cũng tìm ẩn nhiều rủi ro nếu như bạn không có đầy đủ kiến thức. Nếu bạn là một người ham học hỏi với tiêu chí làm giàu thì hôm nay roi sẽ hướng dẫn cách bán cổ phiếu nhé.
Vì sao bạn nên sở hữu cổ phiếu?
Đầu tiên, bạn hiểu ra sao về cổ phiếu? Những nhà đầu tư mới thường dễ bị vướng vào 1 suy nghĩ sai lầm rằng…cổ phiếu đơn giản chỉ là 1 công cụ/hàng hóa để trao đổi và kiếm lời từ việc mua giá thấp và bán giá cao.
Thực tế là chỉ phải bạn sở hữu 1 cổ phiếu của doanh nghiệp thôi bạn đã trở nên cổ đông và là chủ có được của công ty đó. Hay nói cách khác, cổ phiếu là đại diện cho quyền có được của doanh nghiệp. Ở góc độ đầu tư, cổ phiếu là 1 công cụ để bạn sản sinh ra những nguồn thu nhập bị động bên cạnh những kênh đầu tư khác như bất động sản, vàng hay trái phiếu. Đa phần những người giàu có trên toàn cầu đều có phần lớn tài sản là cổ phiếu.
XEM THÊM Gap là gì? Gap mang lại những lợi ích gì cho người chơi chứng khoán
Cách bán cổ phiếu dễ dàng hiệu quả
Bán dựa trên mức giá
Chiến lược trước tiên con người sẽ cân nhắc được gọi là bán ở mức định giá (valuation-level sell). Trong kế hoạch này, nhà đầu tư sẽ bán cổ phiếu khi nó chạm đến một mục đích hoặc biên độ định giá nhất định. Nhiều thông số đánh giá có khả năng được sử dụng làm cơ sở, nhưng một số chỉ số được sử dụng phổ cập là hệ số giá trên thu nhập (P/E), giá cổ phiếu trên thành quả sổ sách (P/B), và giá trên doanh thu bán hàng (P/S). Phương pháp này rộng rãi đối với các nhà đầu tư thành quả, những người mua cổ phiếu được định giá thấp. Sẽ là một tín hiệu tốt để bán ra khi một cổ phiếu được định giá quá cao dựa trên các số chỉ số giá chắc chắn.
Để minh hoạ cho giải pháp này, giả sử một người đầu tư nắm giữ cổ phiếu của Wal-Mart với chỉ số P/E lúc mua vào khoảng 13 lần thu nhập. Nhà giao dịch nhìn vào các số liệu định giá quá khứ của cổ phiếu Wal-Mart và thấy rằng P/E trung bình 5 năm là 15,5. Từ đấy, các nhà giao dịch có khả năng quyết định rằng mức định giá 15,5 lần thu nhập sẽ như là một tín hiệu bán cố định. Vậy coi như là các nhà giao dịch đã sử dụng một giả thuyết thích hợp để bỏ đi cảm giác ra khỏi quyết định đầu tư.
Bán dựa trên chi phí cơ hội
Tiếp theo con người sẽ xem xét phương pháp bán dựa trên tiền bạc cơ hội (opportunity cost sell). Trong phương pháp này, các người đầu tư có được một danh mục đầu tư cổ phiếu và sẽ bán cổ phiếu đó khi xuất hiện một thời cơ tốt hơn.
Điều này đòi hỏi bạn phải giám sát, bào chế và đo đạt liên tục đối với cả danh mục đầu tư của riêng mình và những cổ phiếu mới tiềm năng có thể cung cấp. Một khi thời cơ đầu tư tiềm năng tốt hơn được chọn lựa, nhà đầu tư sẽ giảm hoặc đào thải bớt những cổ phiếu đang nắm giữ hiện tại mà có kỳ vọng xấu bằng các cổ phiếu mới dựa trên tiêu chí tỷ suất lợi nhuận đã điều chỉnh rủi ro.
Bán khi các chỉ số cơ bản suy giảm
Quy tắc bán khi các thông số cơ bản giảm sút (deteriorating fundamentals sell) sẽ được thực thi nếu các thông số cơ bản nhất định trong báo cáo tài chính của công ty giảm xuống dưới một ngưỡng chắc chắn. Chiến lược bán này hơi giống với chiến lược bán theo tiền của thời cơ ở chỗ cổ phiếu được bán theo cách tiền của thời cơ có thể cũng có sự giảm sút trong các thông số cơ bản. Khi quyết định bán dựa trên nguyên tắc này, người đầu tư sẽ cần tập trung trọng điểm vào bảng cân đối kế toán và cần xem xét kỹ tính thanh khoản cũng như tỷ số khả năng trả nợ.
Ví dụ, giả sử một nhà đầu tư có được cổ phiếu của một doanh nghiệp tiện ích (cung cấp điện nước…) và doanh nghiệp này trả cổ tức tương đối cao và liên tục. Người đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu Chủ yếu là do tính không gây hại và cổ tức của nó. Thêm nữa, khi nhà đầu tư này mua cổ phiếu, tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu là khoảng 1 và phần trăm thanh toán lúc bấy giờ là khoảng 1,4.
Trong tình huống này, quy tắc giao dịch sẽ là nhà đầu tư sẽ bán cổ phiếu nếu tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu tăng quá 1,5, hoặc phần trăm thanh toán hiện thời giảm xuống dưới 1,0. Nếu như các chỉ số cơ bản của công ty không tốt đến cấp độ này thì nó sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến cổ tức và độ an toàn và đây chính là tín hiệu để bán.
Bán dựa trên tỷ lệ tăng/giảm
Chiến lược bán dựa trên tỷ lệ giảm (Down-from-cost sell) là một phương pháp bán dựa trên giá trị mà bạn chuẩn bị và sẵn sàng để mất (tính theo phần trăm). Ví dụ, khi một nhà đầu tư mua cổ phiếu, anh ta có thể quyết định rằng nếu cổ phiếu đấy giảm 10% so sánh với giá mua, anh ta sẽ bán chúng.
Cũng giống như, theo chiến lược bán theo phần trăm tăng (Up-from-cost cell), bạn sẽ bán cổ phiếu nếu như giá cổ phiếu tăng lên một phần trăm chắc chắn. Cả hai phương pháp này về thực chất là một cách thức làm cắt lỗ, giúp giữ gìn số tiền đầu tư hoặc chốt lãi. Mấu chốt của cách này là chọn lựa một tỷ lệ phù hợp làm mốc và để làm vậy, cần tính đến biến động giá trong lịch sử của cổ phiếu cũng giống như số tiền bạn sẽ chuẩn bị và sẵn sàng để mất.
Bán dựa trên mục tiêu giá
Khác với các phương pháp trên, phương pháp bán theo giá mục đích (target price sell) dùng một thành quả cổ phiếu cụ thể để làm tín hiệu bán. Đây là một trong những bí quyết mà các nhà đầu tư dùng phổ biến nhất để bán cổ phiếu, với minh chứng là sự phổ biến của các lệnh cắt lỗ. Giá mục đích thường được sử dụng bởi các nhà đầu tư dựa trên kết quả đầu ra của những mô hình định giá như mô hình chiết khấu dòng tiền. Nhiều người đầu tư sẽ lấy giá mục tiêu dựa trên một hằng số tùy ý làm tròn (arbitrary round number) hoặc ngưỡng hỗ trợ và kháng cự (support and resistance level). Tuy vậy, những mốc chuẩn này không hợp lý bằng các phương pháp dựa trên chỉ số cơ bản.
“Bí Mật” Để trở thành Người Bán Giỏi
Ai cũng đều mắc sai lầm! Hơn nhau là ai cắt lỗ sớm.
Thậm chí người đầu tư giỏi nhất cũng có những giao dịch thua lỗ. Tuy nhiên họ không ôm chặt cổ phiếu thua lỗ. Họ sẽ cắt lỗ sớm và tìm kiếm cơ hội khác.
Thế nên, hãy dẹp bỏ cái tôi và lòng tự tôn của bạn. Đừng để cho khoản thua lỗ làm tổn hại bạn về cả mặt tài chính lẫn tinh thần. Bạn có khả năng tránh khỏi nỗi lo này bằng việc làm đúng theo các quy tắc trong Danh Sách Tín Hiệu Bán.
Nếu bạn không bán sớm, bạn sẽ bán trễ
Đừng quá tham lam. Hãy giữ kỷ luật! Để chốt được một mức lãi lớn không ngờ, bạn phải học bí quyết bán khi cổ phiếu vẫn còn đang tăng giá. Như William O’Neil từng nói: “Mục tiêu của bạn là kiếm được khoản lãi đủ lớn và không quá hưng phấn hay lạc quan. Chính lòng tham và cảm giác khiến bạn vượt quá xa ranh giới cho phép khi cổ phiếu bắt đầu tăng giá cao hơn.”
Tôi sẽ chỉ cho bạn làm cách nào để thực thi quy tắc chốt lãi 20%-25%.
Cần có chiến lược bán trước khi mua
Nếu như bạn là một con người có dòng máu nóng như bất cứ ai, bạn sẽ cảm hận được sự đau đớn khi phải thực hiện cắt lỗ. Nếu bạn không có bất cứ quy tắc cắt lỗ và chốt lãi nào, bạn đơn giản bị “cứng đơ người ra” và không thể làm được gì vào thời điểm luôn phải ra quyết định.
Nếu như cổ phiếu của bạn còn tăng giá lên cao hơn, bạn có thể trở nên tham lam và mong muốn “ăn những đồng xu cuối cùng” từ thị trường tăng giá. Điều này khiến bạn không phát hiện ra những tín hiệu bán nhất định đang cảnh báo cổ phiếu có thể cắm đầu đi xuống. Nếu bạn cứ ôm khư khư khoản lỗ, bạn có rơi vào thói quen không tốt “nắm giữ và hy vọng”. Bạn cầu nguyện giá cổ phiếu sẽ quay quay lại điểm hòa vốn nhưng thị trường lại tàn nhẫn đẩy giá chìm sâu trong sắc đỏ.
Đấy là nguyên nhân bạn phải có một chiến lược bán bài bản trước khi mua. Hãy viết ra giấy mức giá mục tiêu để cắt lỗ và chốt lợi nhuận. Bạn sẽ làm điều đó như thế nào? Chỉ cần làm đúng theo Danh Sách kiểm tra Tín Hiệu Bán. Nó sẽ đem đến cho bạn một chiến lược hành động hợp lý để bảo vệ vốn và tìm kiếm lợi nhuận.
Đừng bao giờ “cưới” một cổ phiếu nào cả. Bạn chỉ “hẹn hò” mà thôi!
“Đôi ta mãi bên nhau… dù hạnh phúc hay khổ đau, dù giàu sang hay nghèo khó” là tình cảm đáng quý trong hạnh phúc gia đình, tuy nhiên đấy là ý tưởng tồi khi áp dụng vào đầu tư. Trong phần đông trường hợp, vượt trội hơn hết là chấp thuận một khoản lãi đủ lớn khi bạn vẫn còn có khả năng, và sau đấy tìm kiếm cơ hội tiềm năng khác. Đừng bao giờ do dự nói câu “chia tay” nếu có nhiều tín hiệu cho chúng ta thấy “cuộc hẹn hò” của banjd đang tệ đi.
Hãy bán cổ phiếu đang lỗ trước.
Nếu bạn mong muốn xây dựng một đội bóng vô địch, liệu bạn có mong muốn bán đi các cầu thủ xuất sắc nhất và giữ lại những cầu thủ tầm thường? Đương nhiên là không!
Tuy nhiên tiếc thay đấy là cách mà nhiều người đầu tư đang làm. Họ bán đi những cổ phiếu đang có lãi lớn và kiên quyết nắm giữ những cổ phiếu đang thua lỗ (vì họ quan niệm rằng, cổ phiếu này rồi sẽ tăng giá). Đó thực ra chỉ là những mong ước hão huyền mà thôi. Để xây dựng danh mục gồm có “những chiến mã thực sự”, bạn phải làm trái lại. Bán cổ phiếu lỗ và dùng tiền này để mua thêm những cổ phiếu tốt.
Cảm ơn bạn đã xem qua bài viết về cách bán cổ phiếu ở trên đây, hy vọng những thông tin mình chia sẻ phần nào giúp đỡ bạn vượt qua những khó khăn và thắc mắc của bản thân nhé.
Lộc Nguyên – Tổng hợp (Tham khảo: saga, chiemtinhtaichinh, …)
XEM THÊM Lãi kép là gì? Sức mạnh vô hình cuốn hút người dùng
