Chứng khoán là một lĩnh vực giúp bạn làm giàu rất nhanh chóng nếu bạn hiểu biết rõ về nó. Nhưng nó cũng tìm ẩn nhiều rủi ro nếu như bạn không có đầy đủ kiến thức. Nếu bạn là một người ham học hỏi với tiêu chí làm giàu thì hôm nay hãy cùng roi tìm hiểu cổ phiếu là gì nhé.
Cổ phiếu là gì ?
Cổ phiếu là loại chứng khoán, được phát hành dưới dạng chứng chỉ, hoặc bút toán ghi sổ, xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người đầu tư, khi tham gia vào hoạt động kinh doanh của công ty. Người nắm giữ cổ phiếu trở thành cổ đông và cùng lúc đó là chủ có được của công ty phát hành. Ở thị trường chứng khoán nước ta, một cổ phiếu là biểu hiện cho 10,000 đồng vốn điều lệ của doanh nghiệp. Ví dụ, doanh nghiệp cổ phần có vốn điều lệ là 10 tỉ đồng thì số cổ phần đại diện cho việc sở hữu doanh nghiệp này là 1 triệu cổ phiếu, mỗi cổ phiếu đại diện cho 10 nghìn vốn điều lệ.
“Cổ phiếu là giấy chứng nhận quyền sở hữu của người nắm giữ đối với doanh nghiệp. Nó là một loại tài sản mà cấp độ sinh lời phụ thuộc nhiều vào khả năng sinh lời của tổ chức đó.”
XEM THÊM Hướng dẫn cách tính cổ tức trên mỗi cổ phiếu mới nhất trên thị trường
Vì sao có thể đầu tư vào cổ phiếu?
Việc nắm giữ cổ phiếu sẽ cho bạn quyền bỏ phiếu trong các cuộc họp cổ đông, nhận cổ tức, và bạn có quyền bán cổ phần của mình cho người đối diện. Bạn có được nhiều cổ phần, thì quyền biểu quyết trong công ty của bạn tăng lên. Bạn có thể gián tiếp làm chủ hướng đi của doanh nghiệp bằng cách bổ nhiệm hội đồng quản trị.
Điều này được thể hiện rõ ràng nhất khi một đơn vị đi mua lại một đơn vị khác.
Doanh nghiệp đi mua lại sẽ không phải đi khắp nơi để mua tòa nhà, từng chiếc bàn, chiếc ghế, hay nhân sự… tất cả những gì họ cần làm chỉ là: “Mua lại phần lớn cổ phiếu”. Số lượng cổ phiếu đủ để họ “có tiếng nói” trong các cuộc họp cổ đông.
Hội đồng quản trị có trách nhiệm tăng giá trị của tổ chức. Họ sẽ thuê các nhà quản lý chuyên nghiệp ví dụ Tổng giám đốc, hoặc Giám đốc điều hành.
Có những loại cổ phiếu nào?
Thông thường hiện nay các doanh nghiệp cổ phần thường phát hành hai dạng cổ phiếu: Cổ phiếu thường (common stock) và cổ phiếu ưu đãi (preferred stock). Các cổ đông có được cổ phiếu hay được quyền tự do chuyển nhượng, quyền biểu quyết đối với các quyết định của tổ chức tại Đại hội cổ đông, được hưởng cổ tức theo hậu quả bán hàng và thành quả cổ phiếu đang nắm giữ.
Trái lại, các cổ đông nắm giữ cổ phiếu ưu đãi có quyền hạn và trách nhiệm làm giảm như: lợi tức cố định, không hề có quyền bầu cử, ứng cử. Tuy nhiên, cổ đông có được cổ phiếu ưu đãi luôn được nhận cổ tức trước tiên, và khi công ty bị phá sản thì họ cũng là những người được công ty trả trước sau đấy mới đến cổ đông thường.
Cổ phiếu phổ thông
Khi mọi người nói đến cổ phiếu, họ thường nhắc đến cổ phiếu phổ thông. Và thực tế, phần đông cổ phiếu phát hành là ở dạng này. Cổ phiếu phổ thông đại diện cho đòi hỏi về lợi nhuận (cổ tức) và được trao quyền biểu quyết. Người đầu tư thường nhận được một phiếu bầu cho mỗi cổ phần thược quyền sở hữu của mình để bầu các thành viên HĐQT, để giám sát các quyết định chính của Ban quản lý.
Trong dài hạn, cổ phiếu phổ thông có xu hướng đem tới lợi nhuận cao hơn trái phiếu doanh nghiệp. Tuy vậy, lợi nhuận cao thì sẽ đi kèm với rủi ro cao. Trong số đó có cả khả năng mất tất cả số số tiền đầu tư nếu như doanh nghiệp phá sản. Khi công ty phá sản, cổ đông sẽ không nhận được tiền cho đến khi chủ nợ, trái chủ và cổ đông ưu tiên được thanh toán.
Cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu ưu đãi tương tự như trái phiếu, và thường không đi kèm với quyền biểu quyết. Với cổ phiếu ưu đãi… phổ biến nhất là cổ phiếu ưu đãi cổ tức, bạn sẽ được chắc chắn số cổ tức cố định hàng năm. Việc làm này khác với cổ phiếu phổ thông, khi mà cổ tức dựa vào hậu quả kinh doanh của tổ chức. Thậm chí bạn sẽ không nhận được cổ tức nếu doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ. Một lợi thế khác của cổ phiếu ưu đãi là…
Trong hoàn cảnh công ty phá sản, cổ đông ưu đãi sẽ là những người được thanh toán trước cổ đông phổ thông (nhưng vẫn sau các chủ nợ). Dễ dàng, bạn có thể xem cổ phiếu ưu đãi như được “mix” giữa trái phiếu và cổ phiếu phổ thông. Các công ty cũng có thể tùy chỉnh các loại cổ phiếu không giống nhau để phù hợp với nhu cầu của nhà đầu tư.
Lịch sử của cổ phiếu
Nếu truy về nguồn gốc, thì lịch sử của cổ phiếu có từ thời đế chế La Mã, khi các công ty tư nhân lớn bán cổ phần cho công dân La Mã, nhằm mở rộng hoạt động bán hàng.
Có tiếng nhất, là công ty Đông Ấn Hà Lan (1602), phát hành cổ phiếu ra công chúng. Từ 1602 đến 1796, họ đã giao dịch 2,5 triệu tấn hàng hóa với châu Á trên 4.785 tàu và gởi một triệu người châu Âu đến châu Á làm việc.
Sự kiện này và sự cổ phần hóa ảnh hưởng mạnh đến sự phát triển kinh tế châu Âu bấy giờ & sau này.
Cảm ơn bạn đã xem qua bài viết về cổ phiếu là gì ở trên đây, hy vọng những thông tin mình chia sẻ phần nào giúp đỡ bạn vượt qua những khó khăn và thắc mắc của bản thân nhé.
Lộc Nguyên – Tổng hợp (Tham khảo: hsc, govalue, …)
XEM THÊM Mệnh giá cổ phiếu là gì? Mệnh giá tối thiểu là bao nhiêu?
