Nợ công là gì? Ảnh hưởng của nợ công tới nền kinh tế

Nợ công là gì? nợ công hoặc nợ đất nước là tổng giá trị các khoản tiền mà chính phủ thuộc mọi cấp từ trung ương đến địa phương đi vay nhằm tài trợ cho các khoản thâm hụt ngân sách. Việc đi vay của chính phủ có khả năng được thực hiện thông qua phát hành trái phiếu chính phủ để vay từ các tổ chức, cá nhân. Hãy cùng nhau tìm hiểu về nợ công là gì qua bài viết này nhé!!!

Nợ công là gì ?

Một cách khái quát nhất, có thể am hiểu nợ chính phủ, nợ công hoặc nợ đất nước là tổng giá trị các khoản tiền mà chính phủ thuộc mọi cấp từ trung ương đến địa phương đi vay nhằm tài trợ cho các khoản thâm hụt ngân sách, do đó, nợ chính phủ, nói cách khác, là thâm hụt ngân sách luỹ kế tính đến một thời điểm nào đấy. Để dễ hình dung quy mô của nợ chính phủ, người ta thường đo xem khoản nợ này bằng bao nhiêu phần trăm so sánh với tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Nợ chính phủ thường được phân thành: Nợ nội địa (các khoản vay từ người cho vay trong nước) và nợ nước ngoài (các khoản vay từ người cho vay ngoài nước). Việc đi vay của chính phủ có khả năng được thực hiện thông qua phát hành trái phiếu chính phủ để vay từ các tổ chức, cá nhân. Trái phiếu chính phủ phát hành bằng nội tệ được coi là không có nguy cơ tín dụng vì chính phủ vì có khả năng tăng thuế thậm chí in thêm tiền để thanh toán cả gốc lẫn lãi khi đáo hạn.

Xem thêm Bạn muốn học đầu tư hãy tham khảo ở đây nhé

Các hình thức vay nợ của chính phủ

Phát hành trái phiếu chính phủ

Chính phủ có thể phát hành các trái phiếu chính phiếu để thực thi việc vay tiền từ các tổ chức, cá nhân. Trái phiếu chính phủ phát hành bằng nội tệ được xem là không có nguy cơ tín dụng vì chính phủ có khả năng tăng thuế, thậm chí in thêm tiền để thanh toán cả gốc lẫn lãi khi đáo hạn.

Trái phiếu chính phủ phát hành bằng ngoại tệ có nguy cơ tín dụng cao hơn so sánh với khi phát hành bằng nội tệ vì chính phủ có khả năng không có đủ ngoại tệ để thanh toán và ngoài ra còn có nguy cơ về tỷ giá hối đoái.

Vay trực tiếp

Chính phủ cũng có khả năng thực hiện việc vay tiền trực tiếp từ các tổ chức tài chính thương mại, các thể chế siêu quốc gia… Hình thức này thì hay được chính phủ của các nước có độ tin cậy tín dụng thấp áp dụng bởi vì khi đó, tính năng vay nợ bằng hình thức phát hành trái phiếu chính phủ của họ không cao.

Ảnh hưởng của nợ công tới nền kinh tế

Ích lợi của nợ công

Bất kỳ một khoản tiền nào cũng cung cấp những giá trị của nó và nhà nước chấp nhận vay tiền tức là đã xác định rõ ràng những lợi ích của khoản vay đó đối với sự phát triển của đất nước.

• Nợ công làm gia tăng nguồn tiềm lực cho nhà nước. Nợ công làm tăng cường nguồn vốn phát triển cơ sở hạ tầng và tăng khả năng đầu tư đồng bộ của Nhà nước. Nếu như đạt được chính sách huy động nợ công một cách phù hợp thì nhu cầu về vốn sẽ từng bước được giải quyết để đầu tư cơ sở hạ tầng, từ đó giúp gia tăng khả năng sản xuất cho nền kinh tế.
• Huy động nợ công sẽ góp phần tận dụng được nguồn tiền nhà rỗi trong dân cư. Nhà nước vay nợ từ các khoản tiền nhàn rỗi từ bộ phận dân cư trong xã hội sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cho cả khu vực công lẫn khu vực tư.
• Nợ công sẽ tận dụng được sự hỗ trợ từ nước ngoài và ngân hàng quốc tế. Tài trợ quốc tế là một trong những hoạt động kinh tế, ngoại giao quan trọng của các nước phát triển muốn tác động đến các đất nước nghèo, cũng giống như muốn cộng tác kinh tế song phương.

Xem thêm Giảm phát là gì? Giảm phát có lợi hay có hại?

Tác động tiêu cực của nợ công

Bên cạnh ích lợi lớn mà nợ chính phủ cung cấp thì chúng cũng có những tác động không mong ước đến nền kinh tế của một đất nước.

Nợ công có khả năng trở thành nợ xấu hay không sẽ dựa vào khả năng quản trị tài chính của một đất nước kinh tế. Trách nhiệm hoàn trả nợ công sẽ gây nên áp lực lớn về chính sách đầu tư trong nước và chính sách thuế…

Nguồn vay dồi dào nếu không được quản lý một cách chặt chẽ thì rất dễ gây nên nạn tham nhũng, thất thoát phung phí nguồn tài chính. Mỗi hoạt động sử dụng nguồn vốn không hiệu quả đều có khả năng gây nên nhiều hậu quả nghiêm trọng như nợ chồng nợ hay hiệu ứng domino…

Có thể thấy nợ công đóng vai trò cực kì quan trọng đối với một nền kinh tế, đặc biệt là những nước đang tăng trưởng, nguồn vay nợ công mang lại nhiều tiện ích thiết thực tạo điều kiện cho việc tái thiết và xây dựng đất nước tuy nhiên cũng chính là gánh nặng tài chính cho đất nước.

Xem thêm đặc điểm trái phiếu

Tạm kết

Bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nợ công là gì và những ảnh hưởng của nợ công với nền kinh tế. Nếu như trong quá trình xem bài viết có bất cứ thắc mắc nào thì đừng ngại để lại phía bên dưới bài viết một comment để cùng mình giải đáp nhé!!!

Nhật Minh-Tổng hợp và bổ sung

Nguồn tham khảo: (luatminhkhue.vn, luatduonggia.vn, thuvienphapluat.vn, bepro.vn)