Chứng khoán là một lĩnh vực giúp bạn làm giàu rất nhanh chóng nếu bạn hiểu biết rõ về nó. Nhưng nó cũng tìm ẩn nhiều rủi ro nếu như bạn không có đầy đủ kiến thức. Nếu bạn là một người ham học hỏi với tiêu chí làm giàu thì hôm nay hãy cùng roi tìm hiểu trái phiếu là gì nhé.
Trái phiếu là gì ?
Trái phiếu dễ dàng là khoản vay của một công ty. Các nhà đầu tư cho vay bằng cách mua về những trái phiếu mà doanh nghiệp này phát hành. Đổi lại, doanh nghiệp sẽ trả lãi (interest coupon) vào khoảng thời gian thời gian định kỳ được xác định sẵn (thường là hàng năm hoặc nửa năm một lần) và mang lại khoản gốc vào ngày đáo hạn, chấm dứt việc nợ.
Không như cổ phiếu, trái phiếu có thể thay đổi đáng kể dựa trên các điều khoản trong khế ước, một văn bản qui định bởi pháp luật có nêu rõ các đặc tính của trái phiếu đó. Bởi mỗi đợt phát hành trái phiếu đều khác nhau, việc hiểu các điều khoản một cách rõ ràng trước khi đầu tư là điều cực kì quan trọng. Đặc biệt, có sáu đặc điểm quan trọng khi xem xét đến trái phiếu.
XEM THÊM Hướng dẫn cách tính cổ tức trên mỗi cổ phiếu mới nhất trên thị trường
Đặc điểm của trái phiếu
Người phát hành trái phiếu có khả năng là doanh nghiệp (gọi là trái phiếu doanh nghiệp) hay một doanh nghiệp của chủ đạo quyền công như: Kho bạc nhà nước (gọi là trái phiếu kho bạc) hoặc chủ đạo quyền (gọi là công trái hoặc trái phiếu chính phủ).
Bất cứ cá nhân, doanh nghiệp hoặc chính phủ đều có khả năng mua trái phiếu hay trái chủ. Trên trái phiếu có thể ghi tên trái chủ gọi là trái phiếu ghi danh hoặc không được ghi tên thì gọi là trái phiếu vô danh.
Người cho nhà phát hành trái phiếu vay tiền gọi là trái chủ. Trái chủ không chịu bất cứ trách nhiệm nào về đạt kết quả tốt sử dụng vốn vay của người vay. Nhà phát hành phải có nghĩa vụ thanh toán số nợ theo cam kết trong hợp đồng cho vay.
Thực chất trái phiếu là chứng khoán nợ, thế nên trường hợp doanh nghiệp bị giải thể hay phá sản thì cổ phần của công ty trước tiên phải được thanh toán cho những người nắm giữ trái phiếu trước như một nghĩa vụ không thể không. Một khi trả nợ trái phiếu, cổ phần mới được chia cho các cổ đông.
Những rủi ro khi đầu tư trái phiếu
Nguy cơ lãi suất
Lãi suất và giá trái phiếu có mối quan hệ nghịch đảo:
Khi lãi suất giảm, các người đầu tư cố gắng kiểm soát hoặc “khóa” lợi suất cao nhất trong khi lâu nhất có khả năng. Họ sẽ thu lãi từ trái phiếu trả lãi suất cao hơn so sánh với giá thị trường bấy giờ. Sự nâng cao mong muốn dẫn đến việc tăng giá trái phiếu. Trái lại, khi mức lãi suất hiện hành tăng lên, các người đầu tư tất nhiên sẽ từ bỏ những trái phiếu trả lãi suất thấp. Điều này sẽ giúp cho giá trái phiếu giảm xuống.
Rủi ro tái đầu tư
Đặc tính có thể thu hồi của trái phiếu cho phép tổ chức phát hành mua lại trái phiếu trước ngày đáo hạn. Hậu quả là, người sở hữu trái phiếu nhận được khoản thanh toán gốc có giá trị cao hơn so với mệnh giá.
Tuy vậy, mặt trái của một trái phiếu có khả năng thu hồi đó là nhà đầu tư nhận được tiền nhưng không thể tái đầu tư ở mức lãi suất tương tự. Về lâu dài, rủi ro tái đầu tư có tác động xấu đến lợi nhuận đầu tư. Để bù đắp rủi ro này, đối với những trái phiếu không hề có đặc tính thu hồi, các người đầu tư trái phiếu sẽ nhận được mức lãi suất cao hơn.
Rủi ro lạm phát
Khi chi phí sinh hoạt và lạm phát gia tăng với tốc độ nhanh hơn so sánh với tốc độ của lãi suất đầu tư trái phiếu? Khi đó, sức mua của các nhà đầu tư sẽ giảm và thậm chí có khả năng thu về mức lợi suất âm. Chi tiết, giả sử một người đầu tư trái phiếu có khả năng mang lại được mức lãi suất 2%, nếu như lạm phát tăng lên đến 4% sau khi họ đầu tư, thì lợi suất của người đầu tư thực tế chỉ còn là -2%.
Nguy cơ tín dụng
Trái phiếu chủ đạo phủ thường được xem như có mức độ nguy cơ thấp nhất, vì chủ đạo phủ có khả năng thu thuế hoặc phát hành tiền để trả nợ. Các doanh nghiệp không hề có những quyền đó, do vậy trái phiếu doanh nghiệp có mức độ rủi ro cao hơn và phải trả lãi suất cao hơn cho người đầu tư.
Nguy cơ thanh khoản
Thanh khoản là năng lực chuyển đổi thành tiền bạc tài sản. Có một loại rủi ro đó là nhà đầu tư có khả năng không bán được trái phiếu doanh nghiệp của mình một cách nhanh chóng do thị trường của trái phiếu đó quá nhỏ với chỉ vài người mua và bán.
Lãi suất thấp trong một đợt phát hành trái phiếu có khả năng dẫn đến biến động giá đáng kể và có tác hại xấu đến tổng lợi nhuận của trái chủ (khi bán). Tương tự cổ phiếu được giao dịch trong một thị trường thưa thớt, bạn có thể buộc phải bán trái phiếu với một mức giá thấp hơn nhiều so sánh với dự kiến.
Nguy cơ xếp hạng
Nếu như một doanh nghiệp bị thứ hạng tín dụng thấp hoặc khả năng bán hàng và trả nợ có rắc rối, tổ chức tài chính hay các tổ chức cho vay có thể tính lãi suất cao hơn cho các khoản vay sau này của tổ chức. Điều này có thể có ảnh hưởng xấu đến khả năng đáp ứng các khoản nợ với các trái chủ hiện tại của doanh nghiệp và gây tổn thất cho các trái chủ khi mong muốn bán trái phiếu.
Đầu tư trái phiếu có thể sản sinh ra một dòng thu nhập cho các người đầu tư, nhưng đôi lúc cũng có thể đem đến những rủi ro nếu như nhà đầu tư không đủ sáng suốt. Tuy nhiên, đầu tư trái phiếu sẽ dễ dàng hơn cực kì nhiều lúc người đầu tư đã nắm vững những kiến thức căn bản về trái phiếu, tìm ra những nhân tố thị trường quen thuộc và có khả năng lường trước được những nguy cơ có khả năng ập tới với mình.
Cảm ơn bạn đã xem qua bài viết về trái phiếu là gì ở trên đây, hy vọng những thông tin mình chia sẻ phần nào giúp đỡ bạn vượt qua những khó khăn và thắc mắc của bản thân nhé.
Lộc Nguyên – Tổng hợp (Tham khảo: thebank, saga, …)
XEM THÊM Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu là gì? Ý nghĩa của tỷ suất lợi nhuận doanh thu?
